Στο πλαίσιο της χθεσινής επίσημης παρουσίασης της ελληνικής έκδοσης της Έκθεσης της UNESCO «Ας Οραματιστούμε και πάλι το Μέλλον μας Μαζί: Ένα Νέο Κοινωνικό Συμβόλαιο για την Εκπαίδευση», ο Γιώργος Α. Παπανδρέου συνομίλησε με τον Παύλο Τσίμα γύρω από τα κεντρικά ζητήματα που αναδεικνύει η Έκθεση, τόσο σε διεθνές επίπεδο όσο και για τη χώρα μας.
Όπως αναδείχθηκε και από τους υπόλοιπους διακεκριμένους ξένους και Έλληνες ομιλητές, πρόκειται για μία από τις σημαντικότερες εκθέσεις της UNESCO για το μέλλον της εκπαίδευσης, η οποία κυκλοφορεί για πρώτη φορά στα ελληνικά, υπό την εξαιρετική επιστημονική επιμέλεια του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ (ΙΝΕ ΓΣΕΕ).
Η Έκθεση εκπονήθηκε από τη Διεθνή Επιτροπή για το Μέλλον της Εκπαίδευσης υπό την προεδρία της Α.Ε. Sahle-Work Zewde, Προέδρου της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Αιθιοπίας, και αναδεικνύει την επιτακτική ανάγκη για ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο για την εκπαίδευση — ικανό να ανταποκριθεί στις μεγάλες και σύνθετες προκλήσεις της εποχής μας: την κλιματική κρίση, τις εντεινόμενες κοινωνικές ανισότητες, τις ραγδαίες τεχνολογικές μεταβολές και τη δημοκρατική οπισθοδρόμηση.
Κατά την παρέμβασή του, ο Γιώργος Α. Παπανδρέου υπογράμμισε ορισμένα από τα διαχρονικά ζητούμενα για ένα σύγχρονο, ευέλικτο, αποκεντρωμένο και συμπεριληπτικό εκπαιδευτικό σύστημα, όπου ο δάσκαλος ενισχύεται και υποστηρίζεται ώστε να αναλάβει έναν μετασχηματισμένο ρόλο — μέντορα και συνοδοιπόρου του μαθητή.
Ένα εκπαιδευτικό σύστημα που θα ενδυναμώνει και θα καθοδηγεί τον νέο άνθρωπο να καλλιεργεί τα δικά του ενδιαφέροντα και δεξιότητες· να συμβάλλει με τις ιδέες του στην ανάπτυξη και ευημερία της κοινότητας στην οποία ζει· να προτείνει ο ίδιος λύσεις για τα προβλήματα της καθημερινότητάς του, αξιοποιώντας τις γνώσεις και τα ερεθίσματα που λαμβάνει από το περιβάλλον του.
Μια εκπαίδευση που θα προετοιμάζει τους νέους ως μελλοντικούς ενεργούς πολίτες, με κριτική και δημιουργική σκέψη, αξιακή πυξίδα και δεξιότητα να αντιστέκονται στις προκλήσεις της ψηφιακής συμμετοχής — τόσο στις πλατφόρμες όσο και στην πραγματική ζωή.
Η εποχή μας απαιτεί καινοτόμες και ριζοσπαστικές λύσεις σε όλους τους τομείς δράσης, ωστόσο η εκπαίδευση αποτελεί αναμφισβήτητα το πιο νευραλγικό πεδίο για τη διαμόρφωση της μελλοντικής κοινωνίας — προς το καλύτερο ή προς το χειρότερο.
Η Έκθεση της UNESCO συνιστά έναν πολύτιμο οδηγό για την ανάληψη δράσης και τη συλλογική οικοδόμηση των θεμελίων μιας κοινωνίας που προοδεύει με επίκεντρο τον άνθρωπο και την αρμονική του συνύπαρξη με το περιβάλλον.
Όπως εύστοχα επεσήμανε και ο Καθηγητής Καραλής, έχουμε πλέον εισέλθει σε μια εποχή όπου η εκπαίδευση οφείλει να βρίσκεται σε αρμονία με τον πλανήτη — όχι απλώς για ή πάνω στον πλανήτη.
«Μαθαίνουμε για να αλλάξουμε — όχι απλώς για να προσαρμοστούμε.»